Ngày Quốc tế Phụ Nữ (8/3) đã thay đổi vai trò giới trong gia đình và xã hội ra sao?
Bình đẳng giới là động lực phát triển của toàn xã hội, nơi mỗi cá nhân được tự do định hình cuộc sống mà không bị gò bó trong khuôn mẫu giới tính. Nhân ngày Quốc tế Phụ nữ (8/3) hãy cùng nhìn lại lịch sử và xem cách xã hội đã phát triển theo hướng bình đẳng hơn như thế nào.
Lịch sử ra đời của Ngày Quốc tế Phụ nữ 8/3
Ngày Quốc tế Phụ nữ bắt nguồn từ những phong trào đấu tranh của lao động nữ vào cuối thế kỷ 19, đầu thế kỷ 20. Vào ngày 8/3/1908, khoảng 15.000 phụ nữ đã diễu hành trên đường phố New York, yêu cầu quyền bầu cử, cải thiện điều kiện làm việc và tăng lương. Những tiếng nói này nhanh chóng lan rộng, và đến năm 1910, Hội nghị Phụ nữ Xã hội Chủ nghĩa Quốc tế tại Copenhagen (Đan Mạch) đã chính thức đề xuất một ngày đặc biệt để tôn vinh phụ nữ cũng như đấu tranh cho quyền lợi của họ. Hơn sáu thập kỷ sau, vào năm 1977, Liên Hợp Quốc công nhận ngày 8/3 là Ngày Quốc tế Phụ nữ, đánh dấu một cột mốc quan trọng trong phong trào bình đẳng giới (Nguồn: UN Women).
Trong thế kỷ 19 và đầu thế kỷ 20, phụ nữ bị hạn chế trong việc tiếp cận quyền bầu cử, giáo dục và cơ hội nghề nghiệp. Xã hội thời bấy giờ định hình vai trò của họ chủ yếu trong phạm vi gia đình, với công việc nội trợ và chăm sóc con cái. Hệ thống pháp luật cũng củng cố bất bình đẳng này qua việc hạn chế quyền sở hữu tài sản và quyền ký kết hợp đồng độc lập của phụ nữ.
Giữa thế kỷ 20, chiến tranh thế giới đã tạo ra sự thay đổi lớn trong nhận thức về năng lực của phụ nữ. Khi nam giới ra mặt trận, phụ nữ đảm nhận vai trò sản xuất trong các nhà máy, chứng minh khả năng thích ứng và hiệu quả lao động của họ. Sự kiện này đã thúc đẩy yêu cầu về bình đẳng nghề nghiệp và tiền lương sau chiến tranh, mở đầu cho những thay đổi cơ bản trong cấu trúc việc làm. Giai đoạn những năm 1960-1980 chứng kiến sự bùng nổ của phong trào nữ quyền thế hệ thứ hai, khi phụ nữ tiếp tục đấu tranh không chỉ trong công việc mà còn trong đời sống cá nhân. Họ yêu cầu quyền kiểm soát sinh sản, bình đẳng trong gia đình và sự công nhận nhiều hơn từ xã hội.
Bước sang thế kỷ 21, vai trò của phụ nữ không ngừng mở rộng và phá vỡ nhiều định kiến. Họ ngày càng đảm nhiệm nhiều vị trí lãnh đạo trong chính trị và doanh nghiệp, với những cái tên tiêu biểu như Jacinda Ardern – cựu Thủ tướng New Zealand, Kamala Harris – Phó Tổng thống Mỹ, hay Nguyễn Thị Phương Thảo – nữ tỷ phú tự thân đầu tiên của Việt Nam, CEO Vietjet Air.
Cùng với đó, phong trào #MeToo đã góp phần nâng cao nhận thức toàn cầu về bình đẳng giới và chống quấy rối tình dục, giúp phụ nữ có tiếng nói mạnh mẽ hơn. Không còn bị giới hạn trong các lĩnh vực truyền thống, phụ nữ ngày nay đang khẳng định mình trong các ngành STEM (Khoa học, Công nghệ, Kỹ thuật, Toán học), thể thao và nghệ thuật. Những cái tên như Fei-Fei Li – nhà khoa học hàng đầu về trí tuệ nhân tạo, Serena Williams – huyền thoại quần vợt, hay Beyoncé – nghệ sĩ có sức ảnh hưởng lớn trong làng âm nhạc, cho thấy phụ nữ đang góp phần tạo nên một xã hội công bằng hơn cho tất cả mọi người.
Sự thay đổi vai trò của đàn ông
Khi phụ nữ bắt đầu đấu tranh cho quyền lợi của mình, từ quyền bầu cử, quyền lao động đến quyền kiểm soát cuộc sống cá nhân, những kỳ vọng đặt lên vai đàn ông cũng không còn giống như trước. Ngày càng nhiều nam giới tham gia vào vai trò nội trợ, chăm sóc con cái, thay vì xem đó là công việc của phụ nữ. Xu hướng “ông bố bỉm sữa” trở nên phổ biến hơn, với những tấm gương tiêu biểu như Mark Zuckerberg – nhà sáng lập Facebook, từng xin nghỉ phép để chăm con sơ sinh.
Không chỉ trong gia đình, đàn ông cũng mở rộng vai trò trong xã hội. Ngày càng nhiều nam giới làm việc trong các lĩnh vực từng được xem là “dành cho phụ nữ” như y tá, giáo viên mầm non hay chăm sóc sức khỏe. Đồng thời, quan niệm về “trụ cột kinh tế” cũng dần thay đổi khi nhiều gia đình có người vợ là lao động chính, còn người chồng đóng góp theo những cách khác, từ chăm con đến hỗ trợ sự nghiệp của vợ.
Standard Chartered Việt Nam đã áp dụng chế độ nghỉ sinh công bằng, cho phép nhân viên nam nghỉ năm tháng hưởng nguyên lương khi vợ sinh con hoặc nhận con nuôi. Bên cạnh đó, các chính sách hỗ trợ phụ nữ trong giai đoạn tiền mãn kinh cũng cho thấy cách doanh nghiệp đang tạo ra môi trường làm việc bình đẳng hơn.
Sự thay đổi trong vai trò của cả hai giới đã làm thay đổi cách vận hành của xã hội hiện đại. Nếu trước đây phụ nữ phải chịu áp lực gánh vác toàn bộ công việc nhà, thì ngày nay, nhiều cặp vợ chồng có xu hướng chia sẻ trách nhiệm nội trợ một cách công bằng hơn. Xã hội cũng dần chấp nhận rằng đàn ông có thể bộc lộ cảm xúc, thể hiện sự yếu đuối và tìm kiếm sự hỗ trợ về tâm lý mà không bị đánh giá. Những chuyển biến này góp phần xây dựng một xã hội linh hoạt hơn, nơi mỗi người có thể phát triển theo cách riêng, không bị ràng buộc bởi những định kiến giới đã tồn tại hàng thế kỷ.
Chân Thực.
Comentarios