Sự lựa chọn nghề nghiệp là cơ hội lớn nhất để bạn tạo ra sự thay đổi cho thế giới
Khi nghĩ về khía cạnh sống và làm việc có trách nhiệm, đạo đức, mọi người thường nghĩ ngay về những hoạt động như tái chế, các công việc tình nguyện hay vĩ mô hơn như công bằng thương mại. Tất cả những điều này đều đúng, duy việc đã bỏ quên một điều còn quan trọng hơn: đó chính là cách bạn lựa chọn nghề nghiệp cho chính mình. Đây thực sự là quyết định lớn lao và quan trọng nhất trong cuộc đời mỗi người. Tại sao lại như vậy?
Lý do đầu tiên đó chính là khoảng thời gian khổng lồ bạn dành cho sự nghiệp của mình. Trung bình, mỗi người dành khoảng 80.000 giờ trong sự nghiệp: 40 giờ/tuần, 50 tuần/năm, trong vòng 40 năm, nhiều hơn tất cả thời gian dành cho việc ăn uống, giao tiếp và xem Netflix cộng lại. Và đây chính là tài sản lớn nhất mà bạn có thể sử dụng để thực sự tạo ra ảnh hưởng và giúp đỡ ai đó. Vì vậy, nếu bạn có thể gia tăng mức tác động từ chính công việc của mình dù chỉ là một phần nhỏ thôi, thì cũng đã có thể tạo ra nhiều lợi ích hơn so với những thay đổi (nếu có) ở các khía cạnh khác trong cuộc đời bạn.
Nói cách khác, việc tạo ra những thay đổi, cải tiến có ích trong công việc dù chỉ nhỏ thôi cũng rất đáng để bạn suy ngẫm. Nếu bạn có thể tăng khả năng tạo tác động của sự nghiệp lên 1% chẳng hạn, thì việc dành 800 giờ để tìm ra cách thực hiện điều này cũng rất đáng.
Lý do thứ hai cho câu hỏi trên đó là những công việc khác nhau sẽ tạo sự thay đổi khác nhau. Một số công việc sẽ tạo ra nhiều ảnh hưởng hơn so với điều mọi người có thể nghĩ. Thực tế cho thấy, con đường sự nghiệp mở ra cho bạn cơ hội tạo tác động lên xã hội gấp 10, 100 hay 1000 lần. Điều này, vì thế, làm cho chúng ta phải suy ngẫm rất nhiều về nghề nghiệp của mình.
Ba tiêu chí để so sánh về mức độ tạo tác động trong sự nghiệp
Đầu tiên là tầm quan trọng của vấn đề mà bạn đang quan tâm.
Thứ hai, mức độ đóng góp của công việc để giải quyết những vấn đề đó.
Thứ ba, sự phù hợp của bản thân đối với công việc.
Các lựa chọn nghề nghiệp có thể thay đổi rất nhiều dựa trên 3 yếu tố này. Nhiều người nghĩ rằng không thể đo lường mức độ cấp bách của các vấn đề toàn cầu, ví dụ như biến đổi khí hậu hay giáo dục, thế nên bạn chỉ nên làm những gì mình quan tâm. Nhưng số liệu chỉ ra rằng, một số vấn đề cấp thiết hơn rất nhiều so với những vấn đề khác và một số lại dường như không được quan tâm đến. Vấn đề càng lớn và càng bị lãng quên thì cơ hội tạo tác động càng lớn. Bạn có thể tự tạo ra tác động lớn hơn rất nhiều bằng cách cách tập trung vào các vấn đề lớn và đột phá.
Khi nghĩ đến việc đóng góp cho xã hội, mọi người thường nghĩ đến việc trở thành bác sĩ, giáo viên hoặc nhân viên công tác xã hội. Nhưng bằng cách hiểu rõ hơn về nghề tạo tác động xã hội, bạn vẫn có thể tạo được nhiều sự ảnh hưởng đến cộng đồng, ngay khi đó không phải là một công việc tác động xã hội truyền thống.
Những người làm việc hiệu quả nhất trong sự nghiệp thì đạt được nhiều thành tựu hơn so với mức trung bình. Vì vậy, hãy thử mọi cách để hiểu thêm về mức độ phù hợp của bản thân với công việc, khám phá các con đường sự nghiệp khác nhau và trau dồi kỹ năng, bạn có thể tìm thấy một công việc tốt hơn và gia tăng tác động của mình đến xã hội.
Tìm kiếm sự nghiệp phù hợp bằng cách kết hợp 3 tiêu chí
Thay vì cộng dồn, kết quả mang lại của ba yếu tố nhân lên với nhau. Nếu bạn có thể tìm thấy một vấn đề nguy cấp hơn gấp đôi, thì hãy đóng góp gấp đôi sức lực của mình cho nó. Và cơ hội thành công sẽ cao gấp đôi nếu bạn tìm thấy công việc phù hợp với bản thân. Cuối cùng, chính công việc ấy sẽ tạo ra tác động xã hội cao gấp tám lần kỳ vọng.
Mọi người thường phân loại sự nghiệp như sau: nhóm công việc giúp đỡ người khác (bác sĩ, nhân viên công tác xã hội, giáo viên), nhóm công việc trung lập (kế toán) và nhóm công việc không liên quan đến tạo tác động (ví dụ: buôn bán dầu mỏ). Điều này được tạo ra bởi một tâm lý phổ biến, được gọi là bỏ qua phạm vi (scope neglect). Việc giúp đỡ 100 người hay 1000 người, vì vậy, đều mang lại cảm giác giống nhau, cho dù con số sau lớn gấp 10 lần con số trước.
Nhưng khi nói đến tạo tác động xã hội, 10 lần hay 100 lần lại là sự khác biệt rất lớn. Bạn có thể cứu được thêm 100 người, giảm lượng khí thải gấp 100 lần hay đạt được những tiến bộ đáng kể từ những nghiên cứu quan trọng gấp 100 lần. Hãy bỏ qua những thiên kiến và nhìn ra sự tác động khác nhau trong mỗi công việc.
Bạn vẫn có thể tìm được công việc tạo ra tác động gấp 100 lần so với công việc mà bạn cho là tốt nhất hiện tại. Nó giúp bạn gặt hái thành công chỉ trong vòng 10 năm thay vì 1000 năm như bạn nghĩ. Và sau đó, bạn vẫn còn 30 năm để làm bất cứ điều gì khiến mình hạnh phúc.
Ở các quốc gia giàu có, sinh viên tốt nghiệp đại học có thể giúp đỡ hàng chục người trong sự nghiệp của họ bằng cách quyên góp cho các tổ chức từ thiện, mà không cần phải thay đổi công việc, hay hy sinh cao cả. Nếu bạn quyết tâm thay đổi thì bạn có thể giúp đỡ được nhiều hơn hơn so với con số đó.
Thay đổi sự nghiệp và cắt giảm lượng khí thải carbon có liên quan gì với nhau?
Chọn nghề chọn ngành là một quyết định cũng quan trọng khi so sánh với việc lựa chọn lối sống xanh, chủ động tái chế hay cố gắng giảm thiểu "dấu chân carbon". Trung bình một người Anh thải ra 5 tấn CO2 mỗi năm và người Mỹ là 15 tấn. Ngay cả khi bạn sắp xếp lại cuộc sống của mình để cắt giảm lượng CO2 xuống bằng 0 thì con số lớn nhất cũng chỉ dừng lại ở 5 hay 15 tấn/năm. Ngược lại, chỉ bằng việc quyên góp, ủng hộ cho các sáng kiến hiệu quả nhất, ví dụ như Nghiên cứu & ứng dụng công nghệ xanh, bạn đã có thể góp phần làm giảm chi phí xử lý khí thải xuống còn dưới 10$/tấn CO2. Một người quyên góp khoảng 1.000 đô la mỗi năm có thể tạo tác động gấp 10 lần so với việc cắt giảm lượng carbon thải ra. Nhưng nếu bạn dành chính sự nghiệp của mình để giải quyết vấn đề đó, thì nó có giá trị và ý nghĩa hơn rất nhiều so với việc quyên góp 1.000 đô la mỗi năm.
Tại sao lại có sự khác biệt lớn như vậy và tại sao chúng không được đánh giá cao?
Xét về mức đóng góp tích cực đến thế giới hay mức độ thỏa mãn bản thân, một số công việc sẽ mang đến niềm thỏa mãn gấp 100 hay 1000 lần. Tại sao lại có sự khác biệt này và tại sao đến nay lại có rất ít người nhận ra nó?
Đó là do những suy nghĩ từ hàng trăm năm trước về quan niệm sống có đạo đức. Điều này đã không còn phù hợp với bối cảnh hiện nay. Với sự phát triển của kinh tế và Cách mạng Công nghiệp 4.0, công dân ở các nước phát triển có khả năng, quyền lực và kinh tế ngang ngửa những vị vua chúa thời xưa.
Thế hệ chúng ta có thể:
Xây dựng một nền kinh tế bền vững, cải thiện mức sống của mọi người trên khắp hành tinh thay vì gây tác động tiêu cực lên môi trường và khí hậu.
Tiếp tục mở rộng các trang trại công nghiệp hay chuyển đổi mô hình.
Cho phép các công nghệ như vũ khí hạt nhân chấm dứt nền văn minh hay cùng hướng tới một tương lai tốt đẹp, hài hoà hơn để chung sống.
Sự phát triển vượt bậc của khoa học công nghệ được xem là một trong những yếu tố quan trọng khiến cho thế kỷ tiếp theo sẽ là giai đoạn quan trọng nhất trong lịch sử
Và bạn cũng có thể góp phần làm thay đổi tiến trình lịch sử xung quanh những vấn đề quan trọng, cấp thiết hiện nay bằng chính cách bạn chọn lựa sự nghiệp cho mình.
Comments